Thaniashar (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «طبق نظر آیتالله سیستانی: خطبههای نماز جمعه باید بعد از اذان ظهر و قبل از نماز خوانده شود و خواندن خطبه قبل از اذان صحیح نیست. چنانچه در شرایط نماز جمعه آمده، تأخیر زیاد در اقامۀ نماز جمعه جایز نیست؛ لذا اگر مدت خطبهها بیش از حدود ۴۰ دق...» ایجاد کرد) |
Thaniashar (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== استفتائات == | == استفتائات == | ||
سوال: لطفا وقت نماز جمعه را بر اساس طول سایه شاخص معین بفرمایید که فرصت انجام این فریضه (با وجود شرایط خاص آن) از اول زوال آفتاب (اذان ظهر) تا هنگامی است که طول سایه شاخص به چه اندازه برسد؟ | |||
جواب : وقت نماز جمعه، اوائل عرفی ظهر است به این صورت که اگر خطبهها حد اکثر چهل دقیقه طول بکشد و سپس بلافاصله نماز جمعه خوانده شود کافی است، و چنانچه خطبهها بیشتر از چهل دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد مورد احتیاط بوده، و بنا بر احتیاط، لازم است نماز ظهر هم خوانده شود، و اگر خطبهها بیشتر از حدود یک ساعت و ربع طول بکشد، ظاهرا کافی نیست و لازم است نماز ظهر خوانده شود. | جواب : وقت نماز جمعه، اوائل عرفی ظهر است به این صورت که اگر خطبهها حد اکثر چهل دقیقه طول بکشد و سپس بلافاصله نماز جمعه خوانده شود کافی است، و چنانچه خطبهها بیشتر از چهل دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد مورد احتیاط بوده، و بنا بر احتیاط، لازم است نماز ظهر هم خوانده شود، و اگر خطبهها بیشتر از حدود یک ساعت و ربع طول بکشد، ظاهرا کافی نیست و لازم است نماز ظهر خوانده شود. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== منابع فقهی == | == منابع فقهی == | ||
مسئله ۷۱۹ ـ نماز جمعه مانند نماز صبح دو رکعت است، با این تفاوت که در نماز جمعه دو خطبه قبل از نماز لازم است. و نماز جمعه واجب تخییری است، به این معنی که مکلف در روز جمعه مخیر است که نماز جمعه را بخواند ـ در صورتی که شرایطش موجود باشد ـ یا نماز ظهر بهجا آورد، و اگر نماز جمعه را بهجا آورد، کفایت از ظهر میکند. | === توضیح المسائل === | ||
[https://mesb.ir/t-719 مسئله ۷۱۹] ـ نماز جمعه مانند نماز صبح دو رکعت است، با این تفاوت که در نماز جمعه دو خطبه قبل از نماز لازم است. و نماز جمعه واجب تخییری است، به این معنی که مکلف در روز جمعه مخیر است که نماز جمعه را بخواند ـ در صورتی که شرایطش موجود باشد ـ یا نماز ظهر بهجا آورد، و اگر نماز جمعه را بهجا آورد، کفایت از ظهر میکند. | |||
قبل از مساله ۷۲۰ | قبل از [https://mesb.ir/t-720 مساله ۷۲۰] | ||
و واجب شدن نماز جمعه چند شرط دارد: | و واجب شدن نماز جمعه چند شرط دارد: | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
اوّل: داخل شدن وقت، و آن عبارت از زوال آفتاب، یعنی ظهر است، و وقتش اوّل عرفی زوال است، پس هرگاه از این وقت نماز جمعه را تأخیر انداخت، وقتش تمام شده و نماز ظهر را باید بهجا آورد .... | اوّل: داخل شدن وقت، و آن عبارت از زوال آفتاب، یعنی ظهر است، و وقتش اوّل عرفی زوال است، پس هرگاه از این وقت نماز جمعه را تأخیر انداخت، وقتش تمام شده و نماز ظهر را باید بهجا آورد .... | ||
قبل از مساله ۷۲۰ | قبل از [https://mesb.ir/t-720 مساله ۷۲۰] | ||
و صحیح بودن نماز جمعه چند شرط دارد: .... | و صحیح بودن نماز جمعه چند شرط دارد: .... | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
.... دوّم: خواندن امام دو خطبه پیش از نماز، که در خطبه اوّل حمد و ثنای الهی را گفته و توصیه به تقوا و پرهیزگاری شود و یک سوره کوتاه از قرآن بخواند، و در خطبه دوّم باز هم حمد و ثنای الهی را بهجا آورده و بر پیامبر اکرم و ائمه مسلمین صلوات فرستاده و احتیاط مستحب آن است که برای مؤمنین و مؤمنات استغفار (طلب آمرزش) کند. و لازم است خطبه پیش از نماز باشد، پس اگر نماز را پیش از دو خطبه شروع کرد صحیح نخواهد بود، و خواندن خطبه پیش از ظهر اشکال دارد. و لازم است کسی که خطبه را میخواند هنگام خطبه ایستاده باشد، پس هرگاه خطبه را نشسته بخواند صحیح نخواهد بود. و نیز لازم است بین دو خطبه قدری بنشیند، و لازم است نشستن مختصر و خفیف باشد. و لازم است امام جماعت خودش خطبه را بخواند، و حمد الهی و صلوات بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ائمه مسلمین(علیهم السلام)، بنا بر احتیاط واجب، باید به عربی باشد و امّا در سایر موارد، مثل ثناء الهی و توصیه به تقوا، عربی خواندن لازم نیست، بلکه اگر بیشتر حاضرین زبان عربی را ندانند احتیاط لازم آن است که توصیه به تقوا به زبان حاضرین باشد.... | .... دوّم: خواندن امام دو خطبه پیش از نماز، که در خطبه اوّل حمد و ثنای الهی را گفته و توصیه به تقوا و پرهیزگاری شود و یک سوره کوتاه از قرآن بخواند، و در خطبه دوّم باز هم حمد و ثنای الهی را بهجا آورده و بر پیامبر اکرم و ائمه مسلمین صلوات فرستاده و احتیاط مستحب آن است که برای مؤمنین و مؤمنات استغفار (طلب آمرزش) کند. و لازم است خطبه پیش از نماز باشد، پس اگر نماز را پیش از دو خطبه شروع کرد صحیح نخواهد بود، و خواندن خطبه پیش از ظهر اشکال دارد. و لازم است کسی که خطبه را میخواند هنگام خطبه ایستاده باشد، پس هرگاه خطبه را نشسته بخواند صحیح نخواهد بود. و نیز لازم است بین دو خطبه قدری بنشیند، و لازم است نشستن مختصر و خفیف باشد. و لازم است امام جماعت خودش خطبه را بخواند، و حمد الهی و صلوات بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ائمه مسلمین(علیهم السلام)، بنا بر احتیاط واجب، باید به عربی باشد و امّا در سایر موارد، مثل ثناء الهی و توصیه به تقوا، عربی خواندن لازم نیست، بلکه اگر بیشتر حاضرین زبان عربی را ندانند احتیاط لازم آن است که توصیه به تقوا به زبان حاضرین باشد.... | ||
رساله جامع | === رساله جامع === | ||
[https://mesb.ir/j1-2002 ج۱، مسئله ۲۰۰۲]. وقت نماز جمعه، از زوال آفتاب یعنی اذان ظهر آغاز میشود و وقت آن تنها «اوائل عرفی ظهر» است، پس هر گاه نماز جمعه از این وقت، به تأخیر انداخته شود، وقتش تمام شده و باید نماز ظهر را بهجا آورد.[ در مورد صدق اوائل ظهر عرفی، این نکته شایان توجّه است که اگر خطبهها حداکثر ۴۰ دقیقه طول بکشد، سپس بلافاصله نماز جمعۀ جامع الشرایط خوانده شود، کافی است و خواندن نماز ظهر لازم نمیباشد و چنانچه خطبهها بیشتر از ۴۰ دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد، مورد احتیاط بوده و بنابر احتیاط، لازم است نماز ظهر نیز خوانده شود و اگر خطبهها بیشتر از حدود ۷۵ دقیقه طول بکشد، ظاهراً کافی محسوب نمیشود و لازم است نماز ظهر خوانده شود و مکلّف در موارد تردید عرفی، چنانچه مطابق این دستور العمل زمانی عمل نماید، کافی میباشد.] | |||
ج۱، مسئله | [https://mesb.ir/j1-2003 ج۱، مسئله ۲۰۰۳]. خواندن خطبهها پیش از اذان ظهر اشکال دارد، هرچند پایان خطبهها هنگام فرا رسیدن وقت باشد و بنابر احتیاط واجب به نماز جمعهای که خطبههایش قبل از اذان ظهر شروع شده، نمیتوان اکتفا نمود، هرچند تنها خطبۀ اوّل قبل از اذان ظهر خوانده شده باشد. | ||
ج۱، مسئله | [https://mesb.ir/j1-2004 ج۱، مسئله ۲۰۰۴]. اگر خطبهها آن قدر طولانی شود که وقت نماز جمعه بگذرد، باید نماز ظهر خوانده شود و نماز جمعه در خارج وقت آن، قضا ندارد. | ||
=== المسائل المنتخبه === | |||
[https://mesb.ir/mm-196 مسألة ۱۹۶]: وقت صلاة الجمعة أوّل الزوال عرفاً من یوم الجمعة. ولو لم یصلّها فی هذا الوقت لزمه الإتیان بصلاة الظهر. | |||
=== منهاج الصالحین === | |||
قبل از [https://mesb.ir/m1-501 مساله ۵۰۱] | |||
منهاج الصالحین | |||
قبل از مساله ۵۰۱ | |||
وقت صلاة الجمعة أوّل الزوال عرفاً من یوم الجمعة .... | وقت صلاة الجمعة أوّل الزوال عرفاً من یوم الجمعة .... | ||
عروه الوثقی | === عروه الوثقی === | ||
قبل از [https://mesb.ir/o2-1180 مساله ۱۱۸۰] | |||
قبل از مساله ۱۱۸۰ | |||
.... ووقت الجمعة من الزوال [(ووقت الجمعة من الزوال) : بل اول الزوال عرفاً.] إلی أن یصیر الظل مثل الشاخص، فإن أخرها عن ذلک مضی وقته ووجب علیه الإتیان بالظهر.... | .... ووقت الجمعة من الزوال [(ووقت الجمعة من الزوال) : بل اول الزوال عرفاً.] إلی أن یصیر الظل مثل الشاخص، فإن أخرها عن ذلک مضی وقته ووجب علیه الإتیان بالظهر.... | ||
[[رده: | [[رده:نماز جمعه]] | ||
[[رده:وقت نماز]] | [[رده:وقت نماز]] | ||
[[رده:خطبه]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۲۳
طبق نظر آیتالله سیستانی:
خطبههای نماز جمعه باید بعد از اذان ظهر و قبل از نماز خوانده شود و خواندن خطبه قبل از اذان صحیح نیست.
چنانچه در شرایط نماز جمعه آمده، تأخیر زیاد در اقامۀ نماز جمعه جایز نیست؛ لذا اگر مدت خطبهها بیش از حدود ۴۰ دقیقه باشد، بنابر احتیاط واجب به نماز جمعه اکتفا نشود و نماز ظهر نیز خوانده شود و اگر بیش از ۷۵ دقیقه طول بکشد، نماز جمعه کافی نیست و نماز ظهر باید خوانده شود.
استفتائات
سوال: لطفا وقت نماز جمعه را بر اساس طول سایه شاخص معین بفرمایید که فرصت انجام این فریضه (با وجود شرایط خاص آن) از اول زوال آفتاب (اذان ظهر) تا هنگامی است که طول سایه شاخص به چه اندازه برسد؟
جواب : وقت نماز جمعه، اوائل عرفی ظهر است به این صورت که اگر خطبهها حد اکثر چهل دقیقه طول بکشد و سپس بلافاصله نماز جمعه خوانده شود کافی است، و چنانچه خطبهها بیشتر از چهل دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد مورد احتیاط بوده، و بنا بر احتیاط، لازم است نماز ظهر هم خوانده شود، و اگر خطبهها بیشتر از حدود یک ساعت و ربع طول بکشد، ظاهرا کافی نیست و لازم است نماز ظهر خوانده شود.
پرسش: وقت نماز جمعه از خطبه شروع می شود یا از خود نماز ؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب باید شروع به خطبه هم بعد از زوال باشد .
پرسش: اگر جمعه عید فطر یا قربان شود نماز جمعه هست یا خیر؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب از اهل بلد نماز جمعه ساقط نمی شود ولی به هر حال در زمان غیبت نماز جمعه واجب تخییری است.
پرسش: ۱ آیا دو خطبه نماز جمعه باید بعد از وارد شدن در ظهر شرعی باشد؟
۲ اگر جواب منفی است می توان در نماز جمعه ای که خطبه هایش قبل از ظهر شرعی شروع شده شرکت کرد به طوری که نماز ظهر را بعد از نماز جمعه خواند و نماز عصر را به همان امام اقتدا کرد؟
آیا نماز عصر صحیح است ؟
پاسخ: ۱ به احتیاط واجب بعد از دخول وقت انجام شود .
۲ اشکال ندارد .
پرسش: وقت دقیق خطبه نماز جمعه از چه وقتی است ؟ لطفا نسبت به وقت خطبه در نماز جمعه و احکام مترتب بر آن توضیحاتی بدهید؟
پاسخ: در مورد صدق اوائل ظهر عرفی، این نکته شایان توجه است که: اگر خطبه ها حداکثر ۴۰ دقیقه طول بکشد و سپس بلا فاصله نماز جمعه جامع الشرایط خوانده شود کافی است و خواندن نماز ظهر لازم نمی باشد و چنانچه خطبه ها بیش از ۴۰ دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد مورد احتیاط بوده و بنابر احتیاط لازم است نماز ظهر نیز خوانده شود و اگر خطبه ها بیشتر از ۷۵ دقیقه طول بکشد ظاهراً کافی محسوب نمی شود و لازم است نماز ظهر خوانده شود و مکلف در موارد تردید عرفی چنانچه مطابق این دستور العمل زمانی عمل نماید ، کافی می باشد.
منابع فقهی
توضیح المسائل
مسئله ۷۱۹ ـ نماز جمعه مانند نماز صبح دو رکعت است، با این تفاوت که در نماز جمعه دو خطبه قبل از نماز لازم است. و نماز جمعه واجب تخییری است، به این معنی که مکلف در روز جمعه مخیر است که نماز جمعه را بخواند ـ در صورتی که شرایطش موجود باشد ـ یا نماز ظهر بهجا آورد، و اگر نماز جمعه را بهجا آورد، کفایت از ظهر میکند.
قبل از مساله ۷۲۰
و واجب شدن نماز جمعه چند شرط دارد:
اوّل: داخل شدن وقت، و آن عبارت از زوال آفتاب، یعنی ظهر است، و وقتش اوّل عرفی زوال است، پس هرگاه از این وقت نماز جمعه را تأخیر انداخت، وقتش تمام شده و نماز ظهر را باید بهجا آورد ....
قبل از مساله ۷۲۰
و صحیح بودن نماز جمعه چند شرط دارد: ....
.... دوّم: خواندن امام دو خطبه پیش از نماز، که در خطبه اوّل حمد و ثنای الهی را گفته و توصیه به تقوا و پرهیزگاری شود و یک سوره کوتاه از قرآن بخواند، و در خطبه دوّم باز هم حمد و ثنای الهی را بهجا آورده و بر پیامبر اکرم و ائمه مسلمین صلوات فرستاده و احتیاط مستحب آن است که برای مؤمنین و مؤمنات استغفار (طلب آمرزش) کند. و لازم است خطبه پیش از نماز باشد، پس اگر نماز را پیش از دو خطبه شروع کرد صحیح نخواهد بود، و خواندن خطبه پیش از ظهر اشکال دارد. و لازم است کسی که خطبه را میخواند هنگام خطبه ایستاده باشد، پس هرگاه خطبه را نشسته بخواند صحیح نخواهد بود. و نیز لازم است بین دو خطبه قدری بنشیند، و لازم است نشستن مختصر و خفیف باشد. و لازم است امام جماعت خودش خطبه را بخواند، و حمد الهی و صلوات بر پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ائمه مسلمین(علیهم السلام)، بنا بر احتیاط واجب، باید به عربی باشد و امّا در سایر موارد، مثل ثناء الهی و توصیه به تقوا، عربی خواندن لازم نیست، بلکه اگر بیشتر حاضرین زبان عربی را ندانند احتیاط لازم آن است که توصیه به تقوا به زبان حاضرین باشد....
رساله جامع
ج۱، مسئله ۲۰۰۲. وقت نماز جمعه، از زوال آفتاب یعنی اذان ظهر آغاز میشود و وقت آن تنها «اوائل عرفی ظهر» است، پس هر گاه نماز جمعه از این وقت، به تأخیر انداخته شود، وقتش تمام شده و باید نماز ظهر را بهجا آورد.[ در مورد صدق اوائل ظهر عرفی، این نکته شایان توجّه است که اگر خطبهها حداکثر ۴۰ دقیقه طول بکشد، سپس بلافاصله نماز جمعۀ جامع الشرایط خوانده شود، کافی است و خواندن نماز ظهر لازم نمیباشد و چنانچه خطبهها بیشتر از ۴۰ دقیقه تا حدود یک ساعت و ربع طول بکشد، مورد احتیاط بوده و بنابر احتیاط، لازم است نماز ظهر نیز خوانده شود و اگر خطبهها بیشتر از حدود ۷۵ دقیقه طول بکشد، ظاهراً کافی محسوب نمیشود و لازم است نماز ظهر خوانده شود و مکلّف در موارد تردید عرفی، چنانچه مطابق این دستور العمل زمانی عمل نماید، کافی میباشد.]
ج۱، مسئله ۲۰۰۳. خواندن خطبهها پیش از اذان ظهر اشکال دارد، هرچند پایان خطبهها هنگام فرا رسیدن وقت باشد و بنابر احتیاط واجب به نماز جمعهای که خطبههایش قبل از اذان ظهر شروع شده، نمیتوان اکتفا نمود، هرچند تنها خطبۀ اوّل قبل از اذان ظهر خوانده شده باشد.
ج۱، مسئله ۲۰۰۴. اگر خطبهها آن قدر طولانی شود که وقت نماز جمعه بگذرد، باید نماز ظهر خوانده شود و نماز جمعه در خارج وقت آن، قضا ندارد.
المسائل المنتخبه
مسألة ۱۹۶: وقت صلاة الجمعة أوّل الزوال عرفاً من یوم الجمعة. ولو لم یصلّها فی هذا الوقت لزمه الإتیان بصلاة الظهر.
منهاج الصالحین
قبل از مساله ۵۰۱
وقت صلاة الجمعة أوّل الزوال عرفاً من یوم الجمعة ....
عروه الوثقی
قبل از مساله ۱۱۸۰
.... ووقت الجمعة من الزوال [(ووقت الجمعة من الزوال) : بل اول الزوال عرفاً.] إلی أن یصیر الظل مثل الشاخص، فإن أخرها عن ذلک مضی وقته ووجب علیه الإتیان بالظهر....