اذانی که به منظور اعلام وقت نماز و آگاهساختن مردم گفته میشود، اذان اعلام نامیده میشود.
شرایط اذان اعلام
بر اساس نظر آیتالله سیستانی: در اذان اعلام، رعایت شرایط اذان نماز واجب نیست؛ تنها کافی است در اول وقت گفته شود و گوینده آن مرد باشد.
مستحبات مؤذن در اذان اعلام
کسی که بهعنوان مؤذن انتخاب میشود بهتر است:
- عادل باشد؛
- وقتشناس باشد؛
- صدای بلندی داشته باشد؛
- برای گفتن اذان در مکانی بلند بایستد.
استفتائات
السؤال: یُتَعارف لدی بعض المجتمعات الأذان عند حصول الکسوف أو الخسوف مراراً بقصد الإعلام، فهل هذا مشروع أم لا؟
الجواب: لم یرد دلیل علی مشروعیّته.
منابع فقهی
توضیح المسائل
مسئله ۹۲۷ . مستحب است کسی را که برای گفتن اذان معین میکنند عادل و وقتشناس و صدایش بلند باشد، و اذان را در جای بلند بگوید.
رساله جامع
ج۱ مسئله ۱۱۸۹. اذان گفتن برای اینکه به دیگران اعلام شود وقت نماز داخل شده، جایز است و آن را «اذان اعلام» مینامند، اذان اعلام لازم است در اوّل وقت گفته شود و مؤذّن آن مرد باشد، ولی قصد قربت در آن لازم نیست.
ج۱ مسئله ۱۲۱۴. مستحب است شخصی را که برای گفتن اذان اعلام معیّن میکنند، عادل و وقتشناس و صدایش بلند باشد و اذان را در جای بلند بگوید.
عروه الوثقی
ثم إن الاذان قسمان: أذان الاعلام وأذان الصلاة، ویشترط فی أذان الصلاة کالاقامة قصد القربة، بخلاف أذان الاعلام فانه لا یعتبر فیه، ویعتبر أن یکون أول الوقت، وأما أذان الصلاة فمتصل بها وإن کان فی آخر الوقت.
[ ۱۴۰۶ ] مسألة ۳: یستحب فی المنصوب للاذان أن یکون عدلا رفیع الصوت مبصرا بصیرا بمعرفة الأوقات، وأن یکون علی مرتفع منارة أو غیرها.
[ ۱۴۱۳ ] مسألة ۱۰: قد یقال: إن اللحن فی أذان الاعلام لا یضر، وهو ممنوع.