طبق نظر آیت الله سیستانی:
کسی که تشخیص ماه‌ها بر او ممکن نیست و نمی‌داند ماه رمضان چه موقع شروع می‌شود (مثل فرد زندانی)، باید به قوی‌ترین گمان خود عمل کند.
و اگر نسبت به هیچ زمانی گمان قوی‌تر نداشت، باید یک ماه را با قرعه مشخص کرده و روزه بگیرد و زمان آن را به خاطر بسپارد، پس اگر بعداً متوجه شد که آن روزها هم‌زمان با ماه رمضان یا پس از آن بوده است،[۱] تکلیفی ندارد؛ اما اگر فهمید که پیش از ماه رمضان بوده است، باید آن‌ها را قضا کند.
استفتائات
منابع فقهی
توضیح المسائل
مسأله ۱۷۰۶ ـ اگر زندانی نتواند به ماه رمضان یقین کند، باید به گمان عمل نماید، ولی اگر بتواند گمان قوی‌تر پیدا کند، نمی‌تواند به گمان ضعیفتر عمل نماید، و باید سعی و کوشش تمام در تحصیل قوی‌ترین احتمال داشته باشد، و اگر هیچ راهی نبود از قرعه به عنوان آخرین راه استفاده کند اگر موجب قوت احتمال شود، و اگر عمل به گمان ممکن نباشد، باید یک ماهی را که احتمال می‌دهد ماه رمضان است روزه بگیرد، ولی باید آن ماه را در نظر داشته باشد، پس چنانچه بعد بر او معلوم شود این ماهی که روزه گرفته، بعد از ماه رمضان بوده، چیزی بر او نیست، ولی اگر معلوم شود که قبل از ماه رمضان بوده باید روزه‌های ماه رمضان را قضا نماید.
رساله جامع
مسأله ۲۶۰. فردی که ماه‌های سال بر وی مشتبه شده و نمی‌تواند ماه رمضان را از میان سایر ماه‌ها تشخیص دهد - مانند شخص زندانی که تشخیص ماه‌ها برایش ممکن نیست و نمی‌تواند به ماه رمضان یقین یا اطمینان کند - باید به گمان خویش عمل نماید و بنابر احتیاط لازم، باید سعی و کوشش تمام را در به دست آوردن قوی‌ترین گمان داشته باشد؛
امّا چنانچه هیچ راهی برای رسیدن به گمان قوی‌تر نباشد، در صورتی که استفاده از قرعه موجب دستیابی به گمان قوی‌تر می‌شود، از آن به عنوان آخرین راه استفاده کند و در صورتی که دستیابی به گمان ممکن نباشد و احتمالات در نزد فرد مساوی باشد، باید یکی از ماه‌هایی را که احتمال می‌دهد ماه رمضان است روزه بگیرد، ولی لازم است آن ماه را در نظر داشته باشد، پس چنانچه بعداً بر او معلوم شود که آن ماهی که روزه گرفته است، ماه رمضان بوده، روزه‌هایش صحیح است و اگر ثابت شود آن ماهی که روزه گرفته است، بعد از ماه رمضان بوده است، مثلاً در ماه شوّال و ذی-قعده روزه گرفته است، تکلیفی بر او نیست و روزه‌های مذکور روزۀ قضای ماه رمضان محسوب می‌شود؛
ولی اگر معلوم شود آن ماهی که روزه گرفته، قبل از ماه رمضان بوده مثلاً در ماه رجب و شعبان روزه گرفته است، روزه‌های مذکور کافی نیست و در این فرض چنانچه ماه رمضان سپری شده، باید روزه‌های ماه رمضان را قضا نماید و اگر ماه رمضان هنوز فرا نرسیده است، باید ماه رمضان را روزه بگیرد.
المسائل المنتخبه
(مسألة ۴۸۴): المحبوس أو الأسیر إذا لم یتمکن من تشخیص شهر رمضان وجب علیه التحرّی حسب الإمکان فیعمل بما غلب علیه ظنّه، ومع تساوی الاحتمالات یختار شهراً فیصومه، ویجب علیه أن یحفظ الشهر الذی صامه لیتسنّی له - من بعد - العلم بتطابقه مع شهر رمضان وعدمه، فإن انکشفت له المطابقة فهو، وإن انکشف خلافها ففیه صورتان:
الأولی: أن ینکشف أن صومه وقع بعد شهر رمضان، فلا شیء علیه فی هذه الصورة.
الثانیة: أن ینکشف أن صومه کان قبل شهر رمضان، فیجب علیه فی هذه الصورة أن یقضی صومه إذا کان الانکشاف بعد شهر رمضان.
عروه الوثقی
[ ۲۵۱۹ ] مسألة ۸ : الأسیر والمحبوس إذا لم یتمکنا من تحصیل العلم بالشهر عملا بالظن (۱۴۶۸)، ومع عدمه تخیرا فی کل سنة بین الشهور فیعینان شهرا له، ویجب مراعاة المطابقة بین الشهرین فی سنتین بأن یکون بینهما أحد عشر شهرا، ولو بان بعد ذلک أن ما ظنه أو اختاره لم یکن رمضان فإن تبین سبقه کفاه لأنه حینئذ یکون ما أتی به قضاءً، وإن تبین لحوقه وقد مضی قضاه، وإن لم یمض أتی به، ویجوز له (۱۴۶۹) فی صورة عدم حصول الظن أن لا یصوم حتی یتیقن أنه کان سابقا فیأتی به قضاء، والأحوط (۱۴۷۰)إجراء أحکام شهر رمضان علی ما ظنه من الکفارة والمتابعة والفطرة وصلاة العید وحرمة صومه ما دام الاشتباه باقیا، وإن بان الخلاف عمل بمقتضاه.
- ↑ در صورتی که پس از ماه رمضان بوده باشد، قضای آن محسوب می‌شود.