این موارد جزو راه‌های ثبوت هلال ماه نبوده و علامت شب دوم ماه بودن نیست و اگر ماه، این خصوصیات را داشت، نمی‌توان نتیجه گرفت که شبِ گذشته، شب اول ماه بوده است.
- ارتفاع و بلندبودن ماه
- دیر غروب‌کردن ماه
- پُرنوربودن ماه
- طوق‌داربودن ماه[۱]
استفتائات
منابع فقهی
توضیح المسائل
مسأله ۱۷۰۲ ـ بلند بودن ماه یا دیر غروب کردن آن، دلیل نمی‌شود که شب پیش، شب اوّل ماه بوده است. و همچنین اگر ماه طوق داشته باشد دلیل نمی‌شود که شب دوّم باشد.
رساله جامع
مسأله ۲۵۳. بلند بودن ماه یا دیر غروب کردن آن، و همین طور نازک نبودن ماه، دلیل نمی‌شود که شب قبل، شب اوّل ماه بوده است.[۴]
همچنین، اگر ماه «طوق» داشته باشد[۵] دلیل نمی‌شود که شب دوّم باشد و نیز کامل بودن ماه دلیل بر این نمی‌شود که آن شب، شب چهاردهم ماه باشد.
[۴]. هرچند هلال ماه در شب اوّل، گاه درصد روشنایی کمی داشته (بسیار نازک بوده) و مدّت مکث کمی بعد از غروب آفتاب دارد، امّا در موارد متعدّدی هم هلال ماه شب اوّل، با درصد روشناییِ قابل توجّه مثلاً ۲ یا ۳ درصد (و گاه بیشتر) و مدّت مکث زیاد مثلاً بیش از یک ساعت بعد غروب خورشید و حتّی بیشتر از این مقدار در آسمان ظاهر می‌شود و این در حالی است که در شب قبل، امکان رؤیت آن وجود نداشته و مطمئنّاً همان شب، شب اوّل ماه می‌باشد و این امر از جهت کارشناسی امری ثابت و قطعی است.
از نظر علمی، مدّت مکث و درصد روشنایی ماه شب اوّل بستگی به عواملی همچون زمان مقارنۀ ماه و خورشید و نیز در اوج یا حضیض بودن ماه دارد که توضیح آنها در کتب علمی موجود است؛ همین عوامل باعث می‌شود گاهی کامل شدن ماه در غیر از شب چهاردهم - مثلاً شب سیزدهم یا پانزدهم - واقع شود.
[۵]. یعنی قسمت پنهان ماه به صورت هاله‌ای از نور ضعیف مشاهده شود.
المسائل المنتخبه
(مسألة ۴۷۸): لا یثبت الهلال بحکم الحاکم، ولا بتطوّقه لیدلّ علی أنّه للیلة السابقة، ولا بقول المنجّم ونحوه.
منهاج الصالحین
بعد از مساله 1042
قبل از مسئله ؟؟؟
الفصل التاسع ثبوت الهلال
یثبت الهلال بالعلم الحاصل من الرؤیة .... ولا یثبت .... بتطوّق الهلال لیدلّ علی أنّه للیلة السابقة ....
- ↑ طوق‌داشتن یا مطوّق‌بودن ماه، یعنی: قسمت پنهان ماه، به‌صورت هاله‌ای از نورِ ضعیف مشاهده شود.