مبطلات روزه

از ویکی احکام

طبق نظر آیت الله سیستانی:

کارهای زیر روزه را باطل می‌کند:

۱. خوردن؛

۲. آشامیدن؛

۳. جماع؛

۴. استمناء؛

۵. بنابر احتیاط واجب دروغ‌بستن به خداوند متعال و پیامبر اکرم و جانشینان پیامبر(علیهم‌السلام)؛

۶. باقی‌ماندن بر جنابت؛

۷. باقی‌ماندن بر حیض و نفاس؛

۸. رساندن غبار غلیظ به حلق بنابر احتیاط واجب؛

۹. اماله‌کردن با چیزهای روان؛

۱۰. قی‌کردن.

استفتائات

منابع فقهی

توضیح المسائل

مسأله ۱۵۵۱  هشت چیز روزه را باطل می‏کند:

اوّل: خوردن و آشامیدن.

دوّم: جماع.

سوّم: استمناء. و استمناء آن است: که مرد با خود یا به‌وسیله دیگری بدون جماع، کاری کند که منی از او بیرون آید. و تحقق آن در زن به نحوی است که در مسأله (۳۴۵) بیان شد.

چهارم: دروغ بستن به خداوند متعال و پیامبر اکرم و جانشینان پیامبر(علیهم السلام) بنا بر احتیاط واجب.

پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق بنا بر احتیاط واجب.

ششم: باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح.

هفتم: اماله کردن با چیزهای روان.

هشتم: عمداً قی کردن.

و احکام اینها در مسائل آینده ذکر می‌شود: ....

رساله جامع

مسأله ۴۹. برای اینکه روزه صحیح باشد باید فرد «مفطرات روزه» (چیزهایی که روزه را باطل می‌کند) ترک نماید، چه مفطراتی که در بین روز باید از آنها پرهیز نماید، مثل خوردن و آشامیدن و چه مفطراتی که شرط صحیح بودن روزه در هنگام اذان صبح محسوب می‌شود، [پ: صحیح بودن روزه، بدین معناست که روزه‌ای که گرفته، نیاز به قضا - چه قضای حقیقی و چه قضا به علّت عقوبت - ندارد.] مثل اینکه عمداً با حالت جنابت وارد صبح ماه مبارک رمضان نشود یا زنی که از حیض یا نفاس پاک شدۀ عمداً غسل را تا اذان صبح تأخیر نیندازد، که تفصیل احکام در مسائل بعد ذکر می‌شود.

مسأله ۵۰. چند مورد روزه را باطل می‌کند که عبارت است از:

اوّل: خوردن و آشامیدن؛

دوّم: جماع؛

سوّم: استمناء؛

چهارم: بنابر احتیاط واجب، دروغ بستن به خداوند متعال و پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) و جانشینان پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)؛

پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق بنابر احتیاط واجب؛

ششم: باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح؛

هفتم: باقی ماندن زن بر حیض و نفاس تا اذان صبح؛

هشتم: إماله کردن با اشیای روان؛

نهم: قی کردن.

المسائل المنتخبه

بعد از مساله 489

المفطرات

وهی أمور:

الأوّل والثانی: تعمّد الأکل والشرب.

الثالث من المفطرات: تعمّد الکذب علی الله أو علی رسوله أو علی أحد الأئمة المعصومین (علیهم السلام) علی الأحوط لزوماً، والأحوط الأولی إلحاق الصدّیقة الطاهرة وسائر الأنبیاء وأوصیائهم (علیهم السلام).

الرابع من المفطرات: تعمّد الارتماس فی الماء علی المشهور بین الفقهاء (رضوان الله علیهم)، ولکنّ المختار أنّه لا یضرّ بصحّة الصوم، بل هو مکروه کراهة شدیدة

الخامس من المفطرات: تعمّد الجماع الموجب للجنابة، ولا یبطل الصوم به إذا لم یکن عن عمد.

السادس من المفطرات: الاستمناء بملاعبة أو تقبیل أو ملامسة أو غیر ذلک، بل إذا أتی بشیء من ذلک ولم یطمئنّ من نفسه بعدم خروج المنی فاتّفق خروجه بطل صومه.

السابع من المفطرات: تعمّد البقاء علی الجنابة حتّی یطلع الفجر.

الثامن من المفطرات: تعمّد إدخال الغبار أو الدخان الغلیظین فی الحلق علی الأحوط لزوماً

التاسع من المفطرات: تعمّد القیء ولو للضرورة.

العاشر من المفطرات: تعمّد الاحتقان بالماء أو بغیره من المائعات ولو للضرورة

منهاج الصالحین

بعد از مساله 981

وهی أُمور :

الأوّل، والثانی: الأکل والشرب مطلقاً، ولو کانا قلیلین، أو غیر معتادین.

الثالث: الجماع قُبُلاً ودُبُراً، فاعلاً ومفعولاً به، حیاً ومیتاً.

الرابع: الکذب علی الله تعالی، أو علی رسول الله (صلّی الله علیه وآله) أو علی الأئمّة (علیهم السلام) علی الأحوط وجوباً، بل الأحوط الأولی إلحاق سائر الأنبیاء والأوصیاء (علیهم السلام)

الخامس: رمس تمام الرأس فی الماء علی المشهور بین الفقهاء (رضوان الله تعالی علیهم)، ولکن المختار أنّه لا یضرّ بصحّة الصوم بل هو مکروه کراهة شدیدة

السادس: تعمّد إدخال الغبار أو الدخان الغلیظین فی الحلق علی الأحوط وجوباً

السابع: تعمّد البقاء علی الجنابة حتّی یطلع الفجر

الثامن: إنزال المنی بفعل ما یؤدّی إلی نزوله مع احتمال ذلک وعدم الوثوق بعدم نزوله، وأمّا إذا کان واثقاً بالعدم فنزل اتّفاقاً أو سبقه المنی بلا فعل شیء لم یبطل صومه.

التاسع: الاحتقان بالمائع ولو مع الاضطرار إلیه لمرض، ولا بأس بالجامد وإن کان الأحوط استحباباً اجتنابه، کما لا بأس بما تدخله المرأة من المائع أو الجامد فی مهبلها.

العاشر : تعمّد القیء وإن کان لضرورة من علاج مرض ونحوه، ولا بأس بما کان سهواً أو من غیر اختیار .

عروه الوثقی

بعد از مساله 2383

ما یجب الإمساک عنه فی الصوم من المفطرات

وهو أمور :

الأول والثانی : الأکل والشرب

الثالث : الجماع وإن لم ینزل للذکر والأنثی، قبلا أو دبرا صغیرا کان أو کبیرا حیا أو میتا واطئا کان أو موطوءا ....

الرابع من المفطرات : الاستمناء ....

الخامس : تعمد الکذب (۱۳۱۵) علی الله تعالی أو رسوله أو الأئمة  صلوات الله علیهم ....

(۱۳۱۵) (تعمد الکذب) : علی الأحوط، وعلیه تبتنی التفریعات الآتیة.

السادس : إیصال الغبار الغلیظ إلی حلقه (۱۳۲۴)، بل وغیر الغلیظ علی الأحوط (۱۳۲۵) ....

(۱۳۲۴) (إیصال الغبار الغلیظ إلی حلقه) : بأن تجتمع الأجزاء الترابیة  مثلا  ویدخل فی حلقه بحیث یصدق علیه الأکل عرفا وإلا فعلی الأحوط وجوبا.

(۱۳۲۵) (علی الأحوط) : لا بأس بترکه.

السابع : الارتماس فی الماء (۱۳۲۹) ....

(۱۳۲۹) (الارتماس فی الماء) : علی المشهور، والأظهر أنه لا یضر بصحة الصوم بل هو مکروه کراهة شدیدة ومنه یظهر حال الفروع الآتیة.

الثامن : البقاء علی الجنابة عمدا إلی الفجر الصادق فی صوم شهر رمضان (۱۳۳۰)، أو قضائه دون غیرهما ....

(۱۳۳۰) (فی صوم شهر رمضان) : لا إشکال فی وجوب إتمامه کما یجب قضاؤه أیضاً، ولکن فی کون القضاء من جهة فساد الصوم أو عقوبة وجهان فلا یترک مراعاة ما یقتضیه الاحتیاط فی النیة.

التاسع من المفطرات : الحقنة بالمائع ولو مع الاضطرار إلیها لرفع المرض، ولا بأس بالجامد وإن کان الأحوط اجتنابه أیضاً.

العاشر : تعمد القیء وإن کان للضرورة من رفع مرض أو نحوه